MACULELE

 

Jest tu wywiad pomiędzy Paulino Aloisio Andrade (mestre Popo) a Maria Mutti, 1968. Wywiad pochodzi z książki pt. MACULELE, wydanej w 1977. Mestre Popo umarł 16go września 1969.

Wywiad został poprowadzony przez folklorystyczną grupę Oxala, z Santo Amaro Da Purificacao.

 POPO: Jak pamiętam, Maculele przyjechało z wybrzeży Afryki przez niewolników przywiezionych tu.

 OXALA: Czy Pan był niewolnikiem?

 

 POPO: Ja? Nie. Moja mama była niewolnica, ale ja urodziłem się wolny, obiegłem te ziemie wiele razy. Byłem niewolnikiem swojej mamy, której pomagałem przy pracach domowych dopóki nie umarła.

 OXALA: A z Maculele, kiedy Pan zaczął?

 POPO: To było ze starszymi chłopakami, “Preto Velhos” Male‟s Slaves, którzy kiedyś byli niewolnikami. W tym czasie, kiedy dołączyłem do nich nie byli juz niewolnikami. Zbierali się wieczorami. Pamiętam bardzo dobrze, Joao Olea, Tia Jo and Ze do Brinquinho. Dokładnej daty nie pamietam ale to było jakoś zaraz po zniesieniu niewolnictwa, byli wolni. Ale tym kim rozpowszechnił Maculele na ulicach, byłem Ja.

 OXALA: Jak przedstawiłeś Maculele społeczeństwu w Bahia, a później całej Brazylii?

 POPO: Starsi koledzy umarli dawno temu, z tej grupy pozostałem tylko Ja. To dlatego, że zacząłem jak byłem bardzo młody. To było około 1944 kiedy miałem możliwość wraz z moimi synami I sąsiadami nauki „brinquedo‟ (gra). Nauczanie ich sprawiało mi wielką frajdę, więc założyłem akademie maculele na ulicy Santo Amaro. Drugiego Lutego (tradycyjny dzień maculele), każdego roku Maculele wychodzi na ulice Santo Amaro I występuje przed Igreja da purificacao (kościół) w chołdzie św. Dziewicy, która jest matka wszystkich. Potem, reszta jest prosta, ludzie to polubili I pytali się o uliczne Maculele by brać udział nawet, gdy nie mieli strojów do przebrania, woleli brać udział w ubraniach roboczych.

 OXALA: Popo, czy Maculele jest walką czy tańcem?

 POPO: Czy jest to podzielone? Maculele jest tańcem I walką jednocześnie. Obrona I atakiem połączoną z czarnym rytmem. (Tej definicji Popo używa często jak mówi o rytmie Maculele). Tańczymy I śpiewamy w adoracji Matki dziewicy I też lubimy tańczyć w adoracji księżniczki Isabel, która wyzwoliła czarnych z kajdan.

OXALA: W jaki sposób, czy myślisz, że niewolnicy z okolic praktykowali by Maculele jako walkę?

POPO: Ukrytą w tańcu. Kiedy posiadacz niewolników podchodził nocą do kwater niewolników, myślał, że niewolnicy praktykujący Maculele wychwalają w ten sposób swoje bóstwa pochodzące z ich ziem, Piosenki afrykańskie, które były śpiewane nie były rozumiane.

OXALA: Czy wie Pan,  o czym śpiewają Afrykanie w piosenkach Maculele? Pytam bo widziałam waszą grupę śpiewająca w języku Afrykańskim…

POPO: Proszą o siłę i zwinność w tańcu, za dni, w których przyjdzie ich wolność. Niektórych dalej znam co uczą innych, o innych zapomniałem. Śpiewamy tu piosenki candomble i cabloco. Mamy też „musicas de chegada‟ I ‟saida‟ które sami stworzyliśmy. (muzykę nadejścia I życia). Ludzie nam dużo razy wiwatowali I chcemy im podziękować. Mój syn Vava, był jednym z kompozytorów naszej muzyki.

OXALA: Jakie są oryginalne instrumenty wykorzystywane w tańcu?

POPO: Dwa lub trzy Atabaqui, Ja używam trzech, jeden „toque de ripique‟ i dwa pomocnicze „dobrar‟, agogo, caxixi lub ganza. Teraz muzycy muszą być dobrzy. Mam atabaque zrobiony ze cinkiej skóry carburet i skóry krowiej, z których robimy jatabaqui.

OXALA: A pałki? Jak są zrobione?

POPO: Kawałki drewna służyły do obrony I ataku dla ludzi. Drewno wybierane jest tylko nocą, posypywane piaskiem i czasami podpalane. Czasem nie trzeba tego robić, w zależności od drewna Wiesz jakie jest najlepsze drewno? Beriba, canzi, pitia, one są najlepsze.

OXALA: Jakie są wymiary pałek?

POPO: około 50-60cm. Tworzymy zawsze cos w rodzaju węzła, żeby dobrze trzymać pałki.

OXALA: POPO widzieliśmy waszą prezentację w T.C.A I program mówił o tym, że Zezinho de Popo dodał maczety do maculele czysto na potrzeby pokazu. Czy w twoich czasach, Maculele używało maczet?

POPO: Proszę Pani, maculele, które uczyłem się od moich czarnych przyjaciół, jest takie samo jakie nauczam moich uczni I jakie jest na ulicach Santo Amaro. Jakie widziałaś wiele razy.

OXALA: Ale ta inna grupa powiedziała, że to Pana syn pokazał im to, i Pana syn jest kontynuacją Pańskiejj pracy.

POPO: To jest zdanie Zezinho, ha! ha! ha!, jeśli niewolnicy mieli by maczety w tamtych czasach to na pewno trenowaliby Maculele na głowach swych oprawców! ha! ha! ha! To jest zdanie tego chłopaka, to jest tylko taniec w Salvadorze dla tych wszystkich bogatych ludzi.

OXALA: Czy chciałby Pan cos dodać przed zakończeniem tego wywiadu? Chcielibyśmy porozmawiać więcej, ale czuje, że jesteś zmęczony i możemy porozmawiać kiedyś indziej.

POPO: Nic nie mów, czekam, na wasz występ. Tego teraz chcę . Nie widziałem kobiety tańczącej maculele, po obejrzeniu „finada agogo‟ Nie widziałem nikogo, kto by piękniej tańczył od niej.

Folklorystyczna grupa OXALA, która spotkała go na rua da linha, przed jego domem, było to samo miejsce, gdzie połączyła ich synów z tańcem. Tańczyliśmy wtedy lepiej niż kiedykolwiek, I stary mestre popo wiwatował, miał pełno emocji, którymi zaraził wszystkich. (Grupa OXALA de Santo Amaro,była pierwszą grupą maculele zaraz po tradycyjnej gerupie from Santo Amaro).

Kiedy Popo mówił o tym co czuje w tamtej chwili, powiedział:

Zabraliście mnie z powrotem do 1944 albo 46, nie pamiętam dokładnej daty, ale sprawiliście, że przypomniałem sobie o Paulina e da finada agogo. Ale lecę po swoją córkę, Raimunda, która jest taka jak Wy , by tańczyła w wspaniałej, grupie. I mam Jaiminho mojego wnuka, który gra na instrumentach bardzo dobrze, powie wam wszystko co wie na temat orkiestry. Jeśli mój syn Vava jest w pobliżu, chciałbym, żebyście go poznali, możecie mu zaufać, to dobry chłopak. Po tym jak małpa mnie ugryzła, moja noga spuchła i ruszam się bez zdrowej nogi.

Popo kończąc wywiad, zaczął grać ze swoją kobietą, która bardzo dobrze tańczyła maculele. Nadal mieszka w Santo Amaro da Purificacao, ze swoimi dziećmi: Vava de Popo, Raimunda i Vivi de Popo. (Zezinho wiele lat żył w Salvadorze).

Tłumaczone przez Bozo ze strony:

http://soulcapoeira.org/articles/maculele-an-interview-with-mestre-popo/